Lees hier de aanbevelingen die stichting het vergeten kind heeft geformuleerd om het sociaal isolement te doorbreken
Zo’n 80.000 kinderen in Nederland groeien op in zeer sociaal arme gezinnen, waar thuis (veel) problemen spelen. Zij hebben een ontoereikend steunend netwerk waar ze op terug kunnen vallen en ze voelen zich eenzaam. Juist als een kind geen fijne thuissituatie heeft, is tijd en aandacht van mensen om het kind heen extra hard nodig. Maar kinderen die het al moeilijk hebben thuis, ervaren helaas ook minder steun van volwassenen buiten het gezin. Zij hebben niemand die zich echt om hen bekommert. Geen buurman of buurvrouw, familielid, leraar of sportcoach die hen opvangt en waarbij ze écht terecht kunnen. Dit gemis aan positieve aandacht en steun heeft een negatieve invloed op hun ontwikkeling. Om dat te doorbreken heeft Het Vergeten Kind drie aanbevelingen voor gemeenten geformuleerd.
ZORG VOOR EEN STEVIG BASIS IN BUURTEN EN WIJKEN
Organiseer steun in het normale leven en bevorder sociale samenhang in de wijk
Voor kwetsbare gezinnen en kinderen is het belangrijk dat zij zich gesteund voelen in het normale leven. De taak aan gemeenten is om inclusief jeugdbeleid te voeren met aandacht voor preventie en om sterke basisvoorzieningen voor alle gezinnen te organiseren en toegankelijk te maken. Luister naar de behoeften van (mede)opvoeders, zorg dat ouders en kinderen zich gehoord en gezien voelen en dat de drempel laag is om in contact te komen met anderen. Ouders willen dat de buitenwereld minder op hen neerkijkt en dat ze hun verhaal kwijt kunnen zonder zich te hoeven schamen. Steun en herkenning van andere ouders is erg belangrijk.
Faciliteer dit als gemeente door ontmoeting en contact tussen ouders te organiseren en ruimte te geven aan buurtinitiatieven die samenhang in de wijk stimuleren. Richt de publieke omgeving zo in dat mensen elkaar tegenkomen, organiseer plekken voor ontmoeting zoals jongeren- of buurtcentra en stimuleer het gesprek. Bezuinig niet op een stevige basis, maar investeer en co-creëer deze samen met inwoners. Zorg er daarnaast voor dat professionele ondersteuning in de gemeenschap zichtbaar is, bijvoorbeeld door herkenbare wijkteams.
VERSTERK DE SAMENWERKING MET HET ONDERWIJS
Zorg dat er op scholen voldoende aandacht is voor kinderen met een moeilijke thuissituatie
Kinderen brengen veel tijd door op school. Dat zij zich daar welkom en gezien voelen, is voor hen dan ook heel belangrijk. Zeker voor kinderen die in hun dagelijks leven weinig sociale steun ervaren. We weten dat veel van deze kinderen (77%) heeft moeten wisselen van school, gemiddeld drie keer, onder andere omdat de helft van hen worden gepest, en dat een groot deel zich onbegrepen heeft gevoeld. Kinderen vinden dat leerkrachten meer moeten investeren in de groepsband en -sfeer in de klas zodat er meer verbinding tussen kinderen ontstaat. Dit maakt het makkelijker voor hen om vrienden te maken.
Leerkrachten kunnen een belangrijke steunende functie vervullen. Zij dienen voldoende kennis en kunde in huis te hebben om beter te zien wat alle kinderen nodig hebben én specifiek oog te hebben voor leerlingen met een kwetsbare thuissituatie. Zorg daarom voor goede samenwerkingsverbanden tussen scholen, het sociale wijkteam, de jeugdhulpverlening en stel als gemeente met jeugdhulpaanbieders en het onderwijs een gezamenlijke ambitie en aanpak vast. Neem hierin het streven op dat kinderen altijd op hun eigen school kunnen blijven, ook als daar extra ondersteuning voor nodig is.
VERGROOT DE KRING VAN AANDACHT
Spoor jeugdzorg aan het netwerk van kwetsbare gezinnen te versterken
Het belang van een sterk sociaal vangnet voor kwetsbare gezinnen is helder. Iedereen heeft behoefte aan mensen (familie, vrienden, collega’s, klasgenoten) die er onvoorwaardelijk en onbetaald voor je zijn. Is er daarnaast professionele hulpverlening nodig om het gezin te ondersteunen, zorg dan dat door de hulpverleners de sociale omgeving optimaal wordt benut en versterkt. Nu komt het nog te vaak voor dat welwillende mensen uit de sociale omgeving buitenspel worden gezet of worden vergeten. Hulpverleners hebben vaak weinig tijd en veel (andere) behandeldoelen om aan te werken. En kinderen komen bij een uit huis plaatsing nog te vaak ver van hun sociale omgeving te wonen.
Maak afspraken met jeugdhulpaanbieders hierover. Zorg voor voldoende tijd en prioriteit voor samenwerking met en facilitering van een krachtig sociaal netwerk rondom kind en gezin. En zorg bij uithuisplaatsing voor voldoende plek in de eigen regio. Hulpverleners pakken zo een rol die meer aansluitend is bij het gezin en het sociale netwerk. Met vertrouwen in de kracht van de mensen uit het netwerk van degene die ze helpen. En met gedeelde besluitvorming met de mensen die het kind zelf belangrijk vindt. Dit normaliseert en zorgt voor eigenaarschap en motivatie bij het kind.