Tot wanneer in de herfst is nazomerweer mogelijk?

28 oktober 2022, 09:54

Tijd en seizoenen
Nazomerweer eind september in Breda. Foto: Henk Voermans.

Wat is nou lekkerder dan in de herfst nog één keer te genieten van zonnig en warm weer? Tot wanneer kan het nog nazomeren? In dit artikel leggen we uit wat we onder nazomerweer verstaan en hoe snel de kans hierop in de herfst afneemt.

Nazomerweer is niets anders dan warm en zonnig weer, waarbij we ons in de zomer kunnen wanen. Het is dus heel persoonlijk hoe warm het daarvoor moet zijn. Er geldt geen officiële definitie zoals die bij een warme, zomerse of een tropische dag wel het geval is. Daarvoor moet het respectievelijk 20, 25 of 30 graden worden.

Lees ook: Wat is nazomer?

Mooi weer niet genoeg voor nazomer

We kunnen naar het aantal mooiweerdagen kijken. Dit zijn dagen waarop de zon meer dan de helft van de daglichtperiode schijnt, er minder dan 0,2 mm neerslag valt en waarop de etmaalgemiddelde temperatuur hoger is dan normaal. Dit geeft al een veel beter beeld als je wilt weten of het lekker weer is voor de tijd van het jaar. In De Bilt telt september gemiddeld 5 mooiweerdagen, oktober 3 en in november slechts 1 of 2. Maar om van een dag met mooi weer nazomerweer te maken moet juist de middagtemperatuur hoog genoeg zijn.

Gros zomerse septemberdagen voor astronomische herfst

Voor zomerse warmte in de herfst, met een maximumtemperatuur van 25 graden of meer, zijn we op september aangewezen. In deze maand werd het in De Bilt 167 keer zomers warm, waarvan 100 in de eerste tien dagen en 10 in de tien laatste dagen. In de eerste tien dagen van oktober is het 7 keer eerder zomers warm geworden, maar daarna slechts één keer. Dat was op 13 oktober 2018. Het werd toen 26,3 graden. De tweede helft van oktober kent dus geen officiële zomerse dagen. Wil je echt 25 graden, dan verdwijnt de nazomer waarschijnlijk eind september of begin oktober.

Nazomerweer tot ver in de herfst
Nazomerweer tot ver in de herfst

De grafiek hierboven laat zien dat tot er in oktober nazomerweer mogelijk is. Zeker als je kijkt naar de records. Het gemiddeld laat wel zien dat de nazomerweer eind oktober uitzonderlijk is. Ook is te zien dat het aantal warme dagen in de herfst langer hoog blijft dan het aantal zomerse dagen. De zone daar tussenin (met temperaturen van 20-25 graden) kan beschouwd worden als de laatste periode met een redelijke kans op nazomerweer.

Nazomer niet officieel zomers warm

Met een temperatuur van 20 tot 25 graden is het niet officieel zomers warm, maar voor veel mensen wel warm genoeg voor een zomers gevoel. Dat is niet vreemd, want gemiddeld is het eind juli en begin augustus op de meeste plaatsen 20 tot 25 graden. In het verleden werd in de eerste tien dagen van oktober 105 keer minimaal 20 graden gemeten en daarvan werd het 7 keer zomers warm. In de periode 11 tot en met 20 oktober werd veel minder vaak warm, in totaal 53 keer. In de laatste 11 dagen van oktober is dit nog maar 10 keer voorgekomen en nog nooit werd het in De Bilt zomers warm.

Zon verliest kracht

Waar we begin oktober een goede kans hebben op warm weer, neemt dit gedurende de maand sterk af. Aan het eind van de maand werd het in De Bilt slechts twee keer 22 graden en nog nooit 23 graden. Dit heeft te maken met de langere nachten en overdag een steeds lagere stand van de zon. Hierdoor heeft de zon niet genoeg tijd en kracht om de temperatuur overdag sterk genoeg te doen stijgen. De nachten zijn bij helder weer zo koud dat het pas in de middag lekker weer wordt.

Nazomer op een zonnige en warme septemberdag. Foto: Gieny Westra.
Nazomer op een zonnige en warme septemberdag. Foto: Gieny Westra.

Conclusie: kans op nazomerweer slinkt hard halverwege oktober

Het weer in de herfst kan sterk verschillen. Zonnig weer met hoge temperaturen voor de tijd van het jaar levert in september al snel (na)zomerweer op. De astronomische herfst begint niet voor niets meestal op 22 of 23 september. Ook begin oktober kan een korte periode met veel zon en een zuidelijke wind nazomerweer opleveren als je genoegen neemt met een temperatuur tussen 20 en 25 graden. Halverwege oktober wordt het zonlicht te zwak om de temperatuur flink te laten stijgen. Nazomerweer is dan heel bijzonder. Later in de maand is de kans op nazomer verkeken en als het gebeurt is het wel heel bijzonder. Het kan dan wel gewoon mooi weer zijn met prima temperaturen.

Matthijs van der Linden

Matthijs van der Linden

Meteoroloog

Weernieuws-onderwerpen

Kies een onderwerp om meer te weten te komen over het weer…

Nieuwsoverzicht

Weeronline nieuwsbrief

Ontvang wekelijks de leukste nieuwtjes en weetjes over het weer

Gratis inschrijven