Onderzoek papiercollectie
02.12.2021
Conservering en onderzoek dankzij steun Mondriaan Fonds
Schetsboeken, aquarellen en potloodtekeningen
Schetsboekjes
Het echtpaar Mesdag-van Houten schetste heel veel: bomen, boerderijen, wolkenluchten, zonsondergangen, zeegezichten, boten en figuurstudies. De schetsboekjes in de collectie van Museum Panorama Mesdag zijn op meerdere niveaus interessant. Ze bieden informatie over de plekken die de kunstenaars bezochten – hopelijk lukt het ons bij het onderzoek om bepaalde plaatsen te identificeren – en ze geven inzicht in de atelierpraktijk van het echtpaar Mesdag-Van Houten.
Aquarellen van Sientje Mesdag-van Houten
Zoals onderzoeker Boudewien Goslings uitlegt: ‘Al bladerend kom je heel dicht bij de kunstenaars; je ziet ze als het ware aan het werk, al tekenend denken en keuzes maken. Daarbij geven de schetsboekjes van Hendrik Willem Mesdag en Sientje Mesdag-van Houten een mooi inkijkje in het Scheveningse leven rond 1880.’ Ook is het interessant om de schetsen en de meer uitgewerkte tekeningen van de twee kunstenaars naast hun schilderijen te bekijken. Zo hoopt Goslings verbanden te kunnen leggen. Een bijzondere plek binnen de collectie werken op papier wordt ingenomen door een groep van kleurrijke aquarellen gemaakt door Sientje Mesdag-van Houten. Deze tekeningen werden tijdens het leven van de kunstenaar meer gewaardeerd dan haar schilderijen, maar er is nog maar weinig kennis over haar werkwijze en techniek. Wat vertelt onze collectie over Mesdag-van Houtens werkwijze en is er sprake van een ontwikkeling in haar aquareltechniek? Een vervolgvraag die Goslings zichzelf stelt: ‘Hoe verhouden deze aquarellen zich tot de rest van haar werk en het werk van haar mannelijke en vrouwelijke collega’s van de Haagse School?’.
Collectiebeheer
Terwijl Goslings kunsthistorisch onderzoek verricht, gaat collectiebeheerder Jildou Zandstra aan de slag met de conditie van de tekeningen en aquarellen. Ze vult aan: ‘Naast een goede registratie en onderzoek is ook een goede conservering en een veilige opslag van belang.’ Haar taken zijn onder andere het verwijderen van oude passe-partouts, het inlijsten van de werken en het opnieuw indelen van de dozen waarin de werken op papier bewaard worden. Terwijl alles door haar handen gaat, maakt ze ook een overzicht van de staat waarin de werken verkeren; welke tekeningen moeten bijvoorbeeld onder handen genomen worden door een papierrestaurator? Zoals ze zelf zegt: ‘Alles om ervoor te zorgen dat deze bijzondere collectie behouden blijft en voor een breed publiek toegankelijk wordt.’