EOdoc: 'Housewitz'; Oeke Hoogendijks intieme en liefdevolle portret van haar getraumatiseerde moeder
Donderdag 21 juli om 22:05 uur bij de EO op NPO 2
4 juli 2022
In de EOdoc: ‘Housewitz’ onderzoekt filmmaker Oeke Hoogendijk waarom haar moeder al tientallen jaren weigert haar huis uit te gaan. De film is een liefdevol en intiem portret van Lous Hoogendijk-de Jong. Vijftien jaar lang filmde Oeke haar moeders dagelijkse leven tussen de vier muren van haar huiskamer. Lous werd als meisje, net als haar ouders en haar broer, gedeporteerd naar verschillende concentratiekampen. Samen met haar moeder kwam ze terug, getraumatiseerd en niet in staat het verdriet over de moord op haar vader en broer te vergeten. In de documentaire wordt pijnlijk duidelijk hoe complex het leven is als de oorlog altijd aanwezig is.
Op het eerste gezicht lijkt de documentaire een humoristisch portret van een scherpzinnige oude dame die rond schuifelt in haar woonkamer en televisie kijkt met haar kat. Maar het documentaire-portret verandert gaandeweg in een beklemmende film over een getraumatiseerde vrouw die dagelijks moet leven met ‘huisgenoot Holocaust’. Zelfs de kerstboom, waar ze als een kind zo blij mee is, roept de herinnering op aan Westerbork.
In de nachten wordt Lous geteisterd door terugkerende nachtmerries waarin ze gebeurtenissen uit de oorlog herbeleeft. Zo droomt ze regelmatig dat ze zich ergens bevindt, maar als ze naar huis wil zijn er allerlei obstakels waardoor ze de weg naar haar huis niet meer kan vinden. De angst niet meer naar een veilig thuis terug te kunnen hebben haar tientallen jaren aan huis gekluisterd.
Webcams
De oorlog heeft ook invloed gehad op de opvoeding van filmmaker Oeke Hoogendijk en haar broers. Oeke wil de complexe relatie met haar moeder delen met de buitenwereld. Ze schrijft een scenario en een vaste crew filmt haar moeder binnen haar eigen veilige omgeving. Gaandeweg het filmen ontstaan er irritaties en stelt Lous op zeker moment zelf voor om webcams in de woonkamer op te hangen. De beelden van de in zichzelf pratende Lous zijn veelzeggend en in de vele tragikomische telefoongesprekken die worden gevoerd, weet Oeke dicht bij haar moeder te komen.
Met al haar eerlijkheid over het verdriet én haar scherpe gevoel voor humor opent Lous zich volledig voor de kijker. In de documentaire wisselt Oeke de kampherinneringen van haar moeder af met intense momenten van vreugde over reisreportages op tv en housemuziek van Tiësto. Uiteindelijk laat de film zien hoe Lous op inventieve wijze met de dagelijkse demonen uit haar verleden weet te leven; door ze soms onder ogen te zien, of er soms op eigenzinnige wijze aan te ontsnappen.
Veerkracht
Oeke Hoogendijk over ‘Housewitz’: “Veel documentaires over de Tweede Wereld Oorlog laten zien wat er met de slachtoffers tijdens de oorlog is gebeurd. Ik wilde een film maken over wat er met een overlevende na de oorlog gebeurt. Hoe die oorlog het dagelijks leven van een slachtoffer kan blijven beheersen. Maar ook de veerkracht en originaliteit waarmee mijn moeder op geheel eigen wijze een manier vond om met haar getroebleerde verleden om te gaan. Want ook dat is overleven.”
Rauwe werkelijkheid van het leven
EOdocs hoofdredacteur Margit Balogh over ‘Housewitz’: “Deze intense film laat zien hoe om te gaan met de zwaarte van het leven, met de rauwe werkelijkheid, met traumatische ervaringen van een kampverleden. De herinneringen, de pijn, het verdriet en de onmacht om dit te doorbreken. Zelden zie je zo van dichtbij hoe het dagelijkse leven er dan uitziet. Als we dan denken aan de mensen die nu op de vlucht zijn, getraumatiseerd door een oorlog of afschuwelijke ervaringen, kun je alleen maar met compassie kijken naar de ander”.
Oeke Hoogendijk
Documentairemaker Oeke Hoogendijk (o.a. Het nieuwe Rijksmuseum en Mijn Rembrandt,) volgde voor Housewitz vijftien jaar lang haar eigen moeder. Het werd haar meest persoonlijke film, confronterend, maar ook een eerbetoon aan een humoristische en kleurrijke vrouw.
Downloads
Andere vraag?
Heb je een andere vraag, verzoek of opmerking over een programma? Stuur dan een bericht via het contactformulier.
9 januari 2024
Hoe vertel je als filmmaker je levensverhaal aan je dochter?
EOdoc ‘Berichten voor Zara,’ donderdag 18 januari om 22.20 uur bij de EO op NPO 2
25 november 2022
EOdoc ‘Beste meneer Bouterse’ een persoonlijke zoektocht naar heling voor Suriname
Donderdag 1 december om 22.20 uur bij de EO op NPO 2
11 april 2023
EO en War Child brengen drieluik ‘Laat oorlog geen generaties duren’
Vanaf zondag 23 april om 22.45 uur bij de EO op NPO 2
17 april 2023
‘Broertje’ een EO-documentaire over de voetreis van Harry en Micha de Winter
Woensdag 3 mei om 22.50 uur bij de EO op NPO 2
9 januari 2023
Documentaire werpt nieuw licht op geheime onderhandelingen in Wassenaar na Holocaust
'Reckonings', donderdag 26 januari om 22.15 uur bij de EO op NPO 2
26 maart 2024
EO-serie ‘De Joodse Raad’ nu ook als lesmateriaal voor middelbare scholen
Nu beschikbaar voor docenten
9 april 2024
Een muzikaal eerbetoon aan chazzan Hans Bloemendal
Pesach, woensdag 24 april om 23.15 uur bij de EO op NPO 2
1 maart 2024
In gesprek over dilemma’s, betekenis en geschiedenis in ‘Werktuig van de nazi’s: de Joodsche Raad’
Woensdag 6 maart om 22.15 uur bij de EO op NPO 2
5 april 2024
Isa Hoes, Evgeniy Levchenko, Sahar Meradji en Hans Goedkoop in nieuw drieluik ‘Oorlog is Erfelijk’
Vanaf dinsdag 23 april om 21.00 uur bij de EO op NPO 2
7 april 2023
EOdoc 'Duutsers': Portret van een christelijk plattelandsdorp in oorlogstijd
Donderdag 4 mei om 22.05 uur bij de EO op NPO 2